Alfred Adler en Rudolf Dreikurs waren grote voorstanders van ‘bemoedigen’ (anderen en jezelf) in plaats van ‘loven, prijzen en bestraffen’. Maar hoe zit het nu met het geven van complimenten? Hoe uit je dan je waardering op een bemoedigende manier? En is er een verschil tussen een compliment en het uiten van je waardering?
Complimenten geven
De betekenis die ik in dit artikel aan beide begrippen geef, luidt als volgt:
Een compliment is iets aardigs zeggen over de ander, bijvoorbeeld over iemands uiterlijk: ‘wat heb je een mooie kleur broek, trui, overhemd, jurk aan; wat staat het je goed’ of ‘wat heb je dat goed gedaan!’. Het zijn aardige, lovende opmerkingen over de ander en deze zal, wanneer de opmerking op prijs wordt gesteld, zich daardoor een kort moment goed voelt.
Een compliment wordt echter niet altijd door iedereen gewaardeerd. Sommige mensen voelen zich door een compliment beoordeeld en ontvangen liever een echte blijk van waardering.
Waardering uiten
We willen ons allemaal waardevol voelen in de relatie met anderen. Het is dan ook fijn te horen te krijgen wanneer en hoe ons gedrag van waarde is voor anderen.
Je waardering uit je door de ander te laten weten wat diens gedrag voor jou betekent of heeft betekend: “Wat fijn dat je me tijdens de bijeenkomst te hulp schoot toen ik even de draad kwijt was. Ik voelde me erdoor gesteund en gesterkt”. “Wat fijn dat je er was en mee hebt geholpen. Ik zou niet weten hoe ik het zonder jou had gered. Ik heb nu ook van het feest kunnen genieten”.
Jij bent van waarde voor mij
Je waardering uiten heeft dus niets te maken met ‘wat goed vindt aan/van de ander. Het heeft niets te maken met het beoordelen van iemands gedrag. Het heeft alles te maken met het teruggeven van de waarde zoals jij die hebt ervaren. Je beschrijft wat iemands gedrag met jou heeft gedaan, voor jou heeft betekend. Op deze manier ervaart de ander “ik doe ertoe, ik ben waardevol voor jou”. En ja, je stelt je daardoor zowel krachtig als kwetsbaar op wanneer je dit tegen elkaar zegt.
Moed
Veel mensen hebben hier een beetje moed voor nodig. Dat is heel menselijk. Hoe meer we op deze manier onze waardering uiten voor elkaar, hoe meer we ervaren dat we van waarde zijn. Hierdoor groeit onze onderlinge verbondenheid en voelen we ons meer WIJ en minder IK of JIJ.
Pauline Hofstra